Chiller Sistemleri

Chiller Sistemleri: Nedir ve Nasıl Çalışır?

Chiller sistemleri, belirli bir kaynaktan aldığı ısıyı başka bir kaynağa aktaran, endüstriyel soğutma ve iklimlendirme sistemlerinde önemli bir role sahip cihazlardır. “Enjeksiyon soğutma sistemi” olarak da bilinen chiller sistemleri, kondanser, kompresör, evaporatör ve genleşme vanası gibi ana bileşenlerden oluşur. Chiller sistemi, kompresörde sıkıştırılan gazın kondanser aracılığıyla soğutulması, ardından genleşme vanasında basınç etkisiyle sıvı hale gelmesi ve evaporatörde ısısının alınması süreciyle çalışır. Böylece soğutulan gaz tekrar kompresöre döner ve işlem tekrarlanır.

Endüstriyel üretimlerde yaygın olarak tercih edilen chiller sistemleri; Hava Soğutmalı ve Su Soğutmalı olmak üzere iki ana türde sunulmaktadır. Ayrıca Heat Pump Chiller, Dört Borulu Chiller, ve Free Cooling Chiller gibi alternatif modeller de bulunmaktadır.

Hava Soğutmalı Chiller Sistemleri

Chiller sistemleri, soğutma yöntemine göre gruplandırılmaktadır ve ısı kaynağının havaya aktarılması durumunda "hava soğutmalı" olarak adlandırılır. Bu sistemlerde, kompresörde yüksek sıcaklıkta gaz haline gelen soğutucu akışkan, kondansere iletilir. Burada bulunan fanlar yardımıyla soğutma işlemi gerçekleştirilir ve gazın enerjisi havaya aktarılır. Böylece soğutma süreci tamamlanır.

Su Soğutmalı Chiller Sistemleri

Su soğutmalı chiller sistemleri, soğutma işleminde suyun kullanılması ile fark yaratır. Burada, shell & tube ya da plakalı ısı değiştiriciler kullanılarak gaz soğutulur. Bu sistemler, sürekli su kaynağının olduğu ortamlarda kullanılması gereken yüksek verimlilik sunan seçeneklerdir. Örneğin, deniz veya akarsuya yakın alanlarda tercih edilmesi maliyet avantajı sağlar. Su soğutmalı chiller, %65 oranında daha düşük hacim ihtiyacı, düşük elektrik tüketimi ve yüksek kompresör verimliliği gibi avantajlar sunmaktadır.

Chiller Cihazlarının Bakımı Nasıl Yapılır?

Chiller sistemleri düzenli bakım gerektiren cihazlardır. Verimlilik ve uzun ömürlü kullanım sağlamak adına çeşitli aralıklarla bakım yapılması önemlidir.

• Haftalık Bakım: Kaçak ve sızıntı kontrolleri yapılır, yağ seviyesi gözden geçirilir. Bu sayede chillerde meydana gelebilecek potansiyel arızalar önlenir.
• Aylık Bakım: Karter ısıtıcısı ve su devreleri titizlikle incelenir. Filtreler kontrol edilip gerekirse değiştirilir.
• Yıllık Bakım: Elektrik sistemi, pompalar, motor elemanları ve kontrol elemanlarının kalibrasyonu yapılır. Yağ filtresi değiştirilir, yoğuşturucu ve buharlaştırıcı borular için “Eddy Curret Testi” uygulanır. Yıllık bakım verimliliği %30’a kadar artırabilir.

Chiller Sistemleri Kullanım Alanları

Hava ve su soğutmalı chiller sistemleri, endüstriyel üretimden gıda ve ilaç sektörüne, plastik ve kozmetik üretiminden soğuk hava depolarına kadar geniş bir yelpazede kullanılmaktadır. Sisteminizin en yüksek verimlilikle çalışması için profesyonel bir mühendislik desteği almak önemlidir. Bu noktada, proje kurulum ve bakım süreçlerinde Vera Mekanik'ten destek alabilirsiniz.

Chiller Sistemlerinde Enerji Verimliliği

Enerji verimliliği, aynı kaliteyi koruyarak daha az enerji tüketme esasına dayanır. Chiller sistemleri gibi endüstriyel uygulamalarda verimlilik, üretim maliyetlerini azaltırken doğaya da katkı sağlar. Enerji verimliliği sağlamak için:

• Atık enerjinin geri kazanılması,
• Verimli ekipman seçimi,
• Etkili enerji dönüşümü gibi unsurlara dikkat edilmelidir.

Enerji verimliliği, enerji maliyetlerini düşürmekle kalmaz, aynı zamanda kaynak israfını önler, iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi çevresel sorunların azaltılmasına katkıda bulunur. Özellikle Türkiye’de enerji verimliliği stratejileriyle üretim maliyetlerinin düşürülmesi hedeflenmektedir.

Verimlilik Arttırıcı Proje (VAP) Nedir?

Endüstriyel işletmelerde enerji tasarrufu sağlamak amacıyla geliştirilen Verimlilik Arttırıcı Projeler (VAP), enerji atıklarının önlenmesi ve kaynak kullanımının optimize edilmesi için yapılan çalışmaları kapsamaktadır. Türkiye’de yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ve Enerji Kaynaklarının Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik kapsamında VAP projeleri desteklenmektedir.

Verimlilik Arttırıcı Projelere Kimler Başvurabilir?

Yıllık enerji tüketimi 500 TEP üzerinde olan, sanayi veya ticaret odasına kayıtlı işletmeler VAP’a başvurabilir. Başvuru için aşağıdaki koşullar sağlanmalıdır:

1. ENVER portalına kayıtlı olunması,
2. Enerji Yöneticisi atanmış olması,
3. Enerji tüketim bilgilerinin Bakanlığa bildirilmiş olması,
4. TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi belgesine sahip olunması.

VAP projeleriyle işletmeler, enerji verimliliği artırarak maliyet avantajı sağlayabilir.