Inert Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri

Inert gazlar, doğada kendiliğinden bulunan ve insan yapımı olmayan gazlardır. Bu sistemler, sabit nozullar aracılığıyla tasarlanmış gaz dağıtım tesisatına dayanır. Inert gazlı yangın söndürme sistemlerinde dört temel gaz türü bulunmaktadır. Bu gazların detayları aşağıda verilmiştir ve sistem tasarımı, TS EN 15004-7, 8, 9, 10 standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Bu nedenle, sistemin tasarımı, kurulumu, testi, bakımı ve tadilatları alanında uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.

Inert Gazlı Söndürme Sistemleri, tüm temel yangın sınıflarını korumakla kalmaz, aynı zamanda güvenli ve temiz bir söndürme yöntemi sunar.

Argon gazı, doğada bulunan bir gaz olduğu için ozon tabakasına zarar vermez ve çevre üzerinde olumsuz bir etki yaratmaz. Ayrıca, kimyasal gazlar olmadıkları için atmosferde bir geri dönüşüm süresine de sahip değildirler.

Atmosferdeki %21’lik oksijen, yangın üçgeninin bileşenlerinden biridir ve yangının meydana gelmesi için %15’in üzerinde bir oksijen konsantrasyonu gereklidir. Ancak, bu konsantrasyonun düşmesi insan sağlığı için risk oluşturabilir. Bir insanın yaşaması için gereken minimum oksijen miktarı %12’dir. Dolayısıyla, oksijen oranının %12 ile %15 arasında tutulması, hem yangının söndürülmesini hem de insan sağlığını korumayı sağlar. Bu nedenle, gaz konsantrasyonunun doğru belirlenmesi kritik bir öneme sahiptir.

Aşağıda belirtilen alanlar, inert gazlı yangın söndürme sistemlerinin kullanım alanları arasında yer alır; ancak diğer etkenler (alanın sızdırmazlığı, insan bulunup bulunmaması, elektrik yalıtımı gerekliliği vb.) de göz önünde bulundurularak uzman kişiler tarafından uygun sistem seçimi yapılmalıdır:

• Yazma eser kütüphaneleri
• Genel kütüphaneler
• Arşiv odaları
• Bilgi işlem odaları
• İletişim merkezleri
• Müzeler
• Alçak gerilim odaları
• Orta gerilim odaları

Sistem Tasarımı

Inert Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri tasarımında ilk adım, tüm yangın söndürme sistemlerinde olduğu gibi tehlike sınıfının belirlenmesidir. Tasarımcı, doğru gaz konsantrasyonu ve miktarını belirlemek için bu sınıflandırmayı bilmelidir. TS EN 15004-7, 8, 9, 10 standartları çerçevesinde B sınıfı (parlayıcı sıvılar), A Sınıfı (yüzey yangınları) ve A yüksek tehlike sınıfı olmak üzere üç tehlike sınıfı bulunmaktadır. Bu sınıflara ait minimum tasarım konsantrasyonları kullanılarak, belirli bir alan için gerekli gaz miktarı hesaplanır.

Yangın söndürme sistemlerinde kullanılan dört tür gaz şu şekildedir:

1. IG-01 Argon Gazlı Söndürme Sistemleri (%100 Argon)
2. IG-100 Azot Gazlı Söndürme Sistemleri (%100 Azot)
3. IG-55 NitroArgon Gazlı Söndürme Sistemleri (%50 Argon - %50 Azot)
4. IG-541 Karbondioksitli NitroArgon Gazlı Söndürme Sistemleri (%40 Argon - %52 Azot - %8 Karbondioksit)

Fizyolojik Etkileri

Inert gazların toksik etkileri yoktur; ancak oksijen seviyesinin düşmesi bazı fizyolojik etkiler doğurabilir. Aşağıda, bu etkilerle ilgili konsantrasyon değerleri verilmiştir:

• NOAEL (No Observed Adverse Effect Level): Herhangi bir olumsuz etkinin gözlemlenmediği konsantrasyon seviyesi.
• LOAEL (Lowest Observed Adverse Effect Level): Olumsuz etkinin görüldüğü en düşük konsantrasyon seviyesi.

Argon Gazlı Yangın Söndürme Sistemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Gaz miktarı, standartlara uygun olarak hesaplanmalıdır.
• Borulama, hidrolik hesap programlarıyla doğrulanmış projelere göre yapılmalıdır.
• Basınç sınıfına uygun boru ve bağlantı elemanları kullanılmalıdır (Dikişsiz çelik çekme boru SCH40-80 / 3000 lb. dövme çelik bağlantı elemanları).
• Montaj işlemi uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir; aksi takdirde, bir bağlantı elemanının yanlış montajı gazın dağıtımını olumsuz etkileyebilir.
• Boru hattı sızdırmaz olmalıdır ve azot gazı ile belirli bir süre ve basınçta test edilmelidir.
• Oda sızdırmaz olmalı; kablo ve boru geçiş noktalarındaki açıklıklar kapatılmalıdır. Havalandırma kanallarına açılan menfezler, yangın algılama ve söndürme paneli tarafından kontrol edilen otomatik damperlerle kapatılmalıdır. Gazın boşalmadan önce sızdırmazlığının sağlanması kritik öneme sahiptir. Sızdırmazlık sağlanmadığı takdirde, söndürülen yangın yeniden alevlenebilir. Gazın en az 10 dakika boyunca odada kalması sağlanmalıdır. Bunu kontrol etmek için Door-fan Oda Sızdırmazlık Testi yapılmalıdır.

Daha Fazla Bilgi İçin

Gazlı söndürme sistemlerinin genel çalışma prensipleri hakkında detaylı bilgi için Gazlı Söndürme Sistemleri linkine tıklayabilirsiniz.

Diğer Gazlı Söndürme Çeşitleri

• Novec1230 Gazlı Söndürme Sistemi
• FM200 Gazlı Söndürme Sistemi
• CO2 (Karbondioksit) Gazlı Söndürme Sistemi

Yasal Uyarı

Bu belgenin tamamı veya bir kısmı, Vera Mekanik firması tarafından izin alınmadan kopyalanamaz, çoğaltılamaz veya yayınlanamaz.