Köpüklü Yangın Söndürme Sistemleri

Köpüklü Yangın Söndürme Sistemleri: Kullanım Alanları, Çeşitleri ve Tasarımı

Köpüklü yangın söndürme sistemi, yanıcı sıvılarla meydana gelen yangınlarda oldukça etkili bir çözüm sunar. Bu sistem, köpük konsantresi ile suyun karıştırılarak yangın alanına dağıtılmasını sağlar. Bu sayede, yangının üzerini kaplayarak oksijenle temasını keser ve yayılmasını önler. Köpüklü yangın söndürme sistemleri, özellikle endüstriyel alanlarda ve yüksek yangın riski taşıyan tesislerde tercih edilmektedir.

Köpüklü Yangın Söndürme Sisteminin Özellikleri

Köpüklü yangın söndürme sistemleri; nozullar, foam chamber (köpük odası), foam maker (köpük yapıcı) ve köpük monitörleri gibi çeşitli ekipmanlar kullanılarak, uygulama alanına göre tasarlanır. Bu sistem, üç farklı türde uygulanabilir:

• Islak Borulu Sistem
• Ön Tepkili Sistem
• Baskın Sistem

Sistemlerin tasarımı, Avrupa TS EN 13565 standardına veya Amerikan NFPA 11 ve NFPA 16 standartlarına uygun şekilde yapılır. Bu sebeple, sistemin tasarım, kurulum, test ve bakım işlemleri yangın güvenliği konusunda uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir.

Köpüklü Yangın Söndürme Sisteminin Çalışma Prensibi

Köpüklü söndürme sistemlerinde su, sabit ya da değişken oranlı bir oranlayıcı kullanılarak köpük konsantresi ile karıştırılır. Köpük jenaratörü, nozullar veya monitörler aracılığıyla yangın bölgesine yüksek basınçta iletilen bu karışım, yangını hem soğutur hem de bir koruyucu tabaka oluşturarak oksijenle temasını keser. Bu tabakanın yırtılmaması için yangın türüne uygun köpük konsantresi seçilmelidir. Örneğin, yanıcı madde alkol bazlı ise alkole dayanıklı köpük konsantresi tercih edilmelidir.

Köpüklü Yangın Söndürme Sistemi Çeşitleri

1. Diyaframlı Tank Sistemleri: Köpük, basınçlı su ile temas eden diyafram sayesinde harekete geçer ve suyla karıştırılarak yangın bölgesine iletilir.
2. Atmosferik Tank Sistemleri: Köpük atmosferik tanklarda tutulur ve pompalar veya sabit oranlayıcılar yardımıyla istenen yoğunlukta karıştırılarak yangın bölgesine ulaşır.

Köpük Genleşme Oranlarına Göre Sınıflandırma

Köpükler genleşme oranlarına göre düşük, orta ve yüksek genleşmeli olarak sınıflandırılır:

• Düşük Genleşmeli Köpükler: 20:1 oranına kadar genleşir.
• Orta Genleşmeli Köpükler: 20:1 ile 200:1 oranları arasında genleşir.
• Yüksek Genleşmeli Köpükler: 200:1 oranının üzerindedir.

Köpük Konsantre Türleri

Farklı yangın risklerine göre çeşitli köpük türleri kullanılır:

• Alkole Dayanıklı Köpük Konsantresi (AR): Alkol gibi suda çözünebilen yakıtlara karşı koruma sağlar.
• Film Yapıcı Köpük Konsantresi (AFFF): Hem buharlaşmayı keser hem de oksijenle temasını engeller.
• Fluoroprotein Bazlı Köpük Konsantresi: Yüzeyde buharlaşmayı önleyici bir film tabakası oluşturarak koruma sağlar.
• Film Yapıcı Fluoroprotein Köpük (FFFP): Donma ve korozyona karşı dayanıklıdır.
• Protein Bazlı Köpük Konsantresi: Doğal maddelerle formüle edilir; özellikle hidrokarbon yangınlarında etkilidir.
• Sentetik Bazlı Köpük Konsantreleri: Direkt uygulama için taşınabilir nozullarla sınırlıdır.

Köpüklü Yangın Söndürme Sisteminin Kullanım Alanları

Köpüklü yangın söndürme sistemleri aşağıdaki alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır:

• Yanıcı ve parlayıcı sıvı depolama alanları
• Üretim tesisleri
• Yükleme ve boşaltma alanları
• Taşma havuzları
• Uçak ve helikopter hangarları
• Jet motoru test alanları
• LNG depolama tesisleri
• Limanlar, tersaneler ve depolar
• Boya üretim tesisleri

Neden Köpüklü Yangın Söndürme Sistemi Tercih Edilmeli?

Köpüklü söndürme sistemleri, özellikle sıvı yangınlarının kontrol altına alınmasında büyük avantaj sağlar. Yanıcı sıvının üzerinde köpük tabakası oluşturarak hem buharlaşmayı önler hem de soğutma sağlar. Bu sistemin doğru bir şekilde çalışması için köpük konsantresinin türü, oranlayıcı ve boşaltma ekipmanları doğru şekilde belirlenmelidir.

Sistem Bakımı ve Periyodik Kontroller

Sistemlerin belirli aralıklarla bakım ve test işlemlerine tabi tutulması hayati önem taşır. Avrupa ve Amerika standartlarına göre yapılacak bakım ve testler, sistemin yangın anında güvenilir bir şekilde çalışmasını garanti altına alır.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Köpüklü söndürme sistemleri hangi yangın türlerinde kullanılır?

   • Özellikle sıvı yangınlarında etkili olan bu sistem, yanıcı sıvıların yayılmasını engellemek için tercih edilir.

2. Köpük konsantreleri nasıl seçilir?

   • Yanıcı maddenin türüne ve depolama alanına göre farklı köpük türleri arasından seçim yapılmalıdır.

3. Sistem bakımı nasıl yapılır?

   • Yetkin kişiler tarafından, standartlara uygun şekilde belirli periyotlarla bakım yapılmalıdır.